yeni umut: Serender

Karadeniz’in Mimari İncisi | Serander

Denilebilir ki serander mısırın çocuğudur. Bununla birlikte çeşitli yan işlevleri de vardır. Bir zamanlar hemen her evin yanında bulunan seranderler, gıda ambarı işlevini yerine getirmektedir. Buğday, mısır, fasülye, patates, meyve kuruları, turşular, baklagiller, fındık ve diğer kışlık ihtiyaçlar seranderde bozulmadan saklanabilmektedir. Serander’in anahtarı genelde evin en yaşlı ve söz sahibi kadınlarında bulunur.

Atalay Yılmaz

http://revak.org.tr/urunler/karadenizin-mimari-incisi-serander/81

Serender, genellikle Orta ve Doğu Karadenize özgü, kırsal yörelerde görülen mimari bir yapıdır. Yapı, dört direk üzerine oturtulmuş bir tür odadır. Mutlaka evin dışında bulunur, kesinlikle ev ile serender arasında herhangi bir geçit, köprü bulunmaz. Yerden yüksekliği yaklaşık 5-7 metredir. Genellikle kare şeklinde tasarlanmıştır.

Serenderin bölgede yüzyılı aşkın süredir kullanıldığı tahmin edilmektedir. Yapımında ahşap dışında herhangi bir malzeme kullanılmamaktadır.Yapının üstü sac veya "harduma" adı verilen yassı olarak yontulmuş ya da kesilmiş tahtalarla örtülerek su geçirmesi engellenir. Ancak yan taraflarında 20–30 cm. boyunda, bir buçuk iki santim genişliğinde ızgaralar bulunur. Bu ızgaraların yapılma amacı serenderin içerisine hava döngüsü oluşturmaktır.

Genellikle yiyeceklerin saklanması ve mısır kurutma işleminin gerçekleştirilmesi için kullanılmak maksadıyla yapılmışlardır. Yerden yüksek olması ürünlerin haşerelerden ve yaban hayvanlarından korunmasını sağlar. Yapıya, genellikle akasya ağacından yapılan seyyar bir merdiven ile çıkılır ve inilir. Bu direklerin yukarı kısmına teneke çakılarak kaplanması veya tahtadan dört tekerlek konulması vasıtasıyla yapıya fare ve çeşitli böceklerin ulaşması engellenir.

https://tr.wikipedia.org/wiki/Serender

Tarihi Rize Evleri Ve Serender

Eski tip serenderlerde, bilhassa eski köklü ailelerin serenderlerinde ince ahşap işçiliğinin güzel örnekleri göze çarpar. Eski tip serenderlerin yapımı artık gerçekleştirilmemekle birlikte, bölgenin turistik hale gelmesiyle serendere benzer, yerden yüksek odalar yapılmış ve turistlere yönelik, temalı konaklama işletmelerinin ürünleri sunulmaya başlanmıştır.

http://www.guneysu.gov.tr/tarihi-serenderleri-ve-evleri